Aleksander Sołżenicyn (ur. 1918) - Jeden dzień Iwana Denisowicza Współczesny powieściopisarz rosyjski. W 1945 r. został skazany na 8 lat pobytu w obozie pracy za krytykę Stalina. Zrehabilitowany w 1962 r., wydał debiutancką powieść Jeden dzień Iwana Denisowicza, opisującą warunki życia w obozie pracy. W 1963 r. znalazł się ponownie w konflikcie z władzami i od tej pory nie mógł wydawać swoich książek w Związku Radzieckim. Po opublikowaniu w 1973 r. za granicą pierwszej części trylogii Archipelag Gułag został w 1974 r. deportowany do Niemiec. Do 1994 r. mieszkał w USA, potem powrócił do Rosji. W 1970 r. otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Całość twórczości powieściowej i publicystycznej Sołżenicyna poświęcona jest demaskowaniu systemu politycznego ZSRR, opartego na okrutnej, totalitarnej przemocy państwa nad bezbronną jednostką, skazaną na represje, przesłuchania, więzienia i wieloletnią gehennę życia w łagrze. Problematyka ta znalazła odzwierciedlenie we wspomnianej powieści Jeden dzień Iwana Denisowicza oraz w następnych: Krąg pierwszy (wyd. w Niemczech 1968), Oddział chorych na raka (Niemcy 1968), Archipelag Gułag 1918-1956 (Paryż, 1973-1975), opowiadania Zagroda Matriony (1963), sztuki sceniczne Swiecza na wietru (Londyn, 1968), Ladacznica i niewinny (Londyn, 1968). Akcja powieści Jeden dzień Iwana Denisowicza rozgrywa się w 1951 r. w łagrze sowieckim. Tytułowy bohater znalazł się tu za domniemaną zdradę ojczyzny. W czasie wojny dostał się ze swym oddziałem do niewoli niemieckiej. Wraz z piątką kolegów udało mu się zbiec, lecz uratował się tylko Iwan Denisowicz Szuchow. W Rosji został oskarżony o współpracę z Niemcami. W czasie śledztwa torturami i biciem wymuszono na nim przyznanie się do winy i w ten sposób trafił do łagru. Już sam wyrok ujawnia absurdalną zbrodniczość sowieckiego systemu. Obraz jednego dnia w obozie pozwala zobaczyć podstawowe mechanizmy zniewolenia człowieka, jakim poddawani byli więźniowie. Precyzyjny plan ich fizycznego i psychicznego niszczenia opierał się na ciężkiej, upodlającej pracy przy zagospodarowywaniu syberyjskiej tajgi, podczas której wymagano od więźniów maksymalnej wydajności, posłuszeństwa, przestrzegania surowych przepisów i norm. Wszelkie wykroczenia były surowo karane. Wysokość racji żywnościowych uzależniona była od wydajności pracy. Dotkliwy głód, wycieńczenie i osłabienie organizmu w niskiej temperaturze musiały złamać najbardziej odpornych. W takich warunkach zanikało poczucie godności ludzkiej, świadomość, wszelkie humanitarne odczucia, a najważniejsze stawało się zdobycie pożywienia lub schronienia przed wiatrem i mrozem. Do tego dochodziły liczne represje: pozbawianie i tak skąpego pożywienia, karcer, totalna kontrola, życie toczące się według wyznaczonych przez obozowe warunki norm. Egzystencja sprowadza się jedynie do biologicznych odruchów, nawet modlitwa nie przynosi ulgi. Ciężkie warunki niszczą osobowość ludzką. Powieść oparta na osobistych doświadczeniach autora, pokazuje prawdę o koszmarze życia łagrowego. Demaskuje totalitarną władzę sowiecką opartą na przemocy, terrorze i upodleniu człowieka. Zobacz też: Najważniejsi twórcy literatury angielskiej Warłam Szałamow (1907 - 1982) Pisarz, wieloletni więzień łagrów, poświęcił twórczość tematyce obozowej. Jest autorem zbioru nowel, szkiców i reportaży Kołomyskije rasskazy (Londyn, 1978). W Polsce ukazały się: Opowiadania kołymskie (1991), Procurator Judei i inne utwory (1991). Josif Brodski (1940 - 1996) Urodzony w Rosji poeta amerykański. Samouk, uznany wcześnie za geniusza, w 1964 r. skazany za „pasożytnictwo” na 5 lat zesłania, zwolniony w 1965 r. po protestach światowej opinii publicznej. Zmuszony w 1972 r. do emigracji, osiadł w USA. Pisał po rosyjsku i po angielsku. Najbardziej znany zbiór wierszy Koniec priekrasnoj epochi (1977). Inne zbiory poezji: Urania (1987), Ostanowka w pustynie (1970), Czast’ rieczi (1977), Nowyje stansy k Awgustie (1982). W 1987 r. otrzymał Nagrodę Nobla. Anna Achmatowa (1889 - 1966) Właściwie Anna Gorienko, poetka. Początkowo należała do grupy poetyckiej akmistów i tworzyła intymne liryki (zbiory: Wieczór - 1912, Różaniec - 1914), później w jej poezji coraz większą rolę odgrywała refleksja filozoficzna i historiozoficzna, związana z losem jej bliskich (mąż został rozstrzelany przez bolszewików, syn spędził 30 lat w łagrach). Wydała następujące zbiory poezji: Dmuchawiec (1921), Requiem (1935-1940), Poemat bez bohatera (1942). Polskie edycje: Poezje wybrane (1970), Wiersze (1989). Borys Pasternak (1890 - 1960) Poeta pisarz i tłumacz. W przeddzień wybuchu rewolucji październikowej napisał zbiór liryków Życie - moja siostra, którym zdobył uznanie. W latach trzydziestych napisał powieść Doktor Żywago (Mediolan, 1957), będącą kroniką doświadczeń inteligencji rosyjskiej w latach przed rewolucją, w czasie jej trwania i po zakończeniu. Druk tej książki był w ZSRR zakazany. Pasternak otrzymał za nią Nagrodę Nobla w 1958 r., ale władze radzieckie zmusiły go do odmowy jej przyjęcia. Zobacz też: Georg Orwell - biografia, "Folwark zwierzęcy" Michaił Szołochow (1905 - 1948) Laureat Nagrody Nobla w 1965 r. Autor powieści socrealistycznej Zaorany ugór (1932) i opowiadania Los człowieka (1957). Sławę zdobył epopeją Cichy Don (wydana w latach 1928-1940). Źródło: Wydawnictwo Printex
Pisarze rosyjscy początku XX wieku w Polsce Międzywojennej by Franciszek Sielicki, 1996, Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego edition, in PolishLudzi online: 4804, w tym 86 zalogowanych użytkowników i 4718 gości. Wszelkie demotywatory w serwisie są generowane przez użytkowników serwisu i jego właściciel nie bierze za nie odpowiedzialności. World War I resulted in favourable political circumstances for the rebirth of independent Poland in 1918. The war raised for Russia a difficult question of Poland's future. Nawet najwięksi luminarze rosyjskiej kultury często nie mogli się powstrzymać przed szczerymi wypowiedziami na temat niewolniczych schematów, w których tkwi umysłowość wszystkich warstw ich narodu, jego zbrodniczych skłonności i powszechności życia w pogardzie dla wszelkich ludzkich zasad. Mikołaj Gogol szukał przyczyn w sposobie organizacji państwa. W nowelach pisał na przykład, że wynagrodzenia urzędników były często tak niskie, że nie sposób się było z nich utrzymać. Władze jednak się tym nie przejmowały, wiedząc, że i tak większość dochodów każdego urzędnika stanowią łapówki. Podwyżek więc nie dawały, a korupcję tolerowały, co oczywiście przeobraziło całe państwo w jedno wielkie bandyckie monstrum. Jeśli pojawił się ktokolwiek uczciwy – nim zdołał pisnąć, już go wdeptywano w ziemię. I takie stosunki stały się normą wszędzie: w cerkwi, wojsku, policji, gospodarce, a w ślad za nimi w życiu każdej społeczności i każdej rodziny. - Autopromocja - KLIKNIJ NA GRAFIKĘ- Iwan Turgieniew pisał, że Rosjanin to największy i najbardziej zuchwały kłamca na świecie. Wszechobecną patologię, wrodzoną demoralizację i rozkoszowanie się w wyrządzaniu zła Iwan Szmielow opisywał słowami: Rosjanie to lud, który nienawidzi wolności, uwielbia niewolnictwo, kocha kajdany na swoich rękach i nogach oraz swój własny brud zarówno fizyczny, jak i moralny. I do jednego jest tylko gotów w każdej chwili – do stłamszenia wszystkich i wszystkiego. Podobnie uważał Fiodor Dostojewski: Rosjanie to naród, który wędruje po Europie i szuka, co by tu można rozwalić, co zniszczyć. I chętnie zrobi to dla samej tylko rozrywki. Jakby wtórował mu Maksym Gorki: Najważniejszym sukcesem narodu rosyjskiego jest jego sadystyczne okrucieństwo. Przez całe swe życie obcował z tym sadyzmem polski pisarz, Ferdynand Ossendowski, dlatego nie zaskoczyła go wszechobecna rzeź, jaka od przewrotu z jesieni 1917 roku stała się codziennością całej Rosji. Znającego ten kraj nie zdziwiło ani to, że po wymordowaniu milionów ludzi powszechnym obrazkiem były wygłodzone i schorowane dzieci, którym zamordowano rodziców ani też to, że decyzją bolszewickiej władzy setki tysięcy (o ile nie miliony) tych dzieci zabito w ramach zarządzonych polowań na ludzi. Setki tysięcy kilkulatków zabito, strzelając do nich jak do kaczek czy szczurów, bez ostrzeżenia. Takim właśnie sposobem rozwiązano wtedy problem bezdomnych, schorowanych i umierających z głodu sierot. W czasach tych Iwan Bunin pisał: Ze zgrozą myślę o tym, kogo urodzi to pijane krwawe bydło, które przechwyciło władzę w Rosji i o tym, co się będzie działo w Rosji za dwa – trzy pokolenia. Aż strach myśleć, bo jest to przecież przerażająco oczywiste. Na jakąkolwiek pozytywną zmianę nie miał też nadziei Michaił Sałtykow -Szczedrin piszący: Obudźcie mnie za sto lat i zapytajcie, co teraz robią Rosjanie, a ja wtedy od razu wam odpowiem: to, co zawsze – piją i kradną. W biografiach Józefa Piłsudskiego często opisywane są jego pobyty w Rosji. Bywało, że w jakimś mieście musiał zmienić pociąg, co dawało szansę spaceru i poznania okolicy. Którymś razem musiał czekać na przesiadkę cały dzień, a było to na dworcu znajdującym się kilka kroków od Kremla. Piłsudski także wtedy wolał jednak cały ten czas spędzić w poczekalni. Pytany o przyczynę miał odpowiedzieć, że Rosję zna tak dobrze, że wszystko, co rosyjskie napawa go odrazą. W wielu też swoich wypowiedziach podkreślał, że istotą rosyjskiej duszy jest bezbrzeżna nienawiść do wolności. I takie jest odwieczne źródło rosyjskiej nienawiści do Polski, takie też, znanej od niezliczonych pokoleń, rosyjskiej żądzy jej zdeptania. Według Piłsudskiego – Polak, choćby i nic nie robił, musi być przez Moskala postrzegany jako wróg. Bo istotą tożsamości Polaka jest wolność, czyli to, co w Rosjanach uruchamia agresję i wolę zniszczenia. Z każdym sąsiadem trzeba jakoś żyć. Być może też z każdym, pomimo najgłębszych nawet podziałów, da się też znaleźć niekoniecznego porozumienia. W przypadku relacji z Rosją trzeba zastosować stare angielskie przysłowie: Najsolidniejsze płoty budują najlepsze sąsiedztwo. Znając jednak rosyjską skłonność do wyłamywania płotów wszystkich sąsiadów i napawania się zniszczeniami, tak jak teraz na Ukrainie, musimy być czujni. Musimy też mieć pod ręką maczugę, która zapewni utrzymanie właściwych relacji i zagwarantuje zachowanie odpowiedniego dystansu. Artur Adamski Zjazd delegatów partii komunistycznych w Moskwie. w kategorii: „Śmieszne dowcipy o Rosjanach”. Międzynarodowe zawody w przeklinaniu. Trzech finalistów: Amerykanin, Rosjanin, Polak.
Wszyscy miłośnicy książek znają autorów takich jak Lew Tołstoj, Fedor Dostojewski czy Nikołaj Gogol. Literatura rosyjska głęboko naznaczyła drogę listów, a od jego (ponownych) narodzin (w tym rosyjskim Złotym Wieku, który był XIX) jego poezja, powieści i opowiadania stały się uniwersalne. Ale co sprawia, że literatura rosyjska jest tak uniwersalna? A przede wszystkim, czym jest literatura rosyjska, poza jej kontekstem geograficznym? Najważniejsze cechy literatury rosyjskiej W tym artykule postaramy się rozwikłać 6 podstawowych cech literatury rosyjskiej, które w mniejszym lub większym stopniu są wspólne dla wszystkich jej autorów. Powiązany artykuł: „100 polecanych książek, które powinieneś czytać przez całe życie” 1. Literatura rosyjska jako skarga społeczna Wiele lat przed październikowymi rewolucjonistami dotknęli rany i potępili nieszczęścia i… opresji, w której pogrążył się kraj, XIX-wieczni pisarze już tę rzeczywistość odzwierciedlili w literatura. Pierwszym pisarzem, który dokonał społecznego donosu (a zarazem pierwszym wielkim pisarzem rosyjskiej ojczyzny, wielkimi literami), był Aleksander Puszkin. Uznany przez swój naród za „ojca literatury rosyjskiej”, Puszkin potępiał tyranię w wersecie, kłamstwa i ucisk, a także hipokryzja i frywolności arystokracji peterburskiej i moskiewski. W swojej najważniejszej pracy Eugeniusz Oniegin, oferuje nam satyryczny i tragiczny zarazem portret rosyjskiego szlachcica żyjącego oddany rozsypce, nie biorąc pod uwagę bólu tych, które ciągnie na swojej drodze. Godny kontynuator twórczości Puszkina, Nikołaj Gogol zadomowił się na polu literatury rosyjskiej kilka lat po zniknięciu jego poprzednika, zmarłego zresztą przez absurdalny pojedynek, w najczystszym stylu Romantyczny. Podobnie jak Puszkin, Gogol nasyca swój realizm magicznym i poetyckim oddechem, co można doskonale prześledzić w jego arcydziele, Martwe duszedla wielu pistolet startowy społecznej krytyki literatury rosyjskiej. Na Martwe duszeGogol wygłasza zjadliwą satyrę na wiejską Rosję, w której chłopów chłopskich wciąż można było kupować i sprzedawać jak zwierzęta. Ten sarkastyczny aspekt pozostał odtąd związany z literaturą rosyjską i był to pojazd, za pomocą którego autorzy kwestionowali otaczający ich świat. Po Puszkinie i Gogolu wszyscy, absolutnie wszyscy rosyjscy pisarze, w taki czy inny sposób, wkładają swoje ziarno piasku w społeczne potępienie. Czy to Dostojewski z jego… Zbrodnia i kara albo ich Podziemne historie; Maksym Gorki z Podziemie (gdzie portretuje życie w schronisku dla bezdomnych) czy, ostatnio, Vassili Grossman z Wszystko płynie, gdzie zostawia nam prymitywne świadectwo życia i cierpienia więźniów syberyjskich obozów pracy. 2. Szukaj prawd życia the Aby w pełni zrozumieć literaturę rosyjską, konieczne jest włączenie się w ich rozważania. Rosjanie nie tylko opowiadają historię: zadają sobie pytania, zadają sobie pytania. Każda rosyjska powieść to ważne zadanie: po pierwsze, o sensie życia jednostki; po drugie, o roli tej osoby w uniwersalnym rynsztunku. Szostakowski powiedział, że rosyjska literatura pragnie sprawiedliwości boskiej i ludzkiej. I tak jest. W pewnym sensie możemy uznać cały jego różaniec pisarzy za swego rodzaju „mesjasza” prawdy. I przez swoje pióra bohaterowie wyłapują tego świadka. Andréi Volkonsky, z kolosalnego Wojna i pokój, zastanawia się nad sensem życia i przyczyną śmierci. Kiedy ciężko ranny kładzie się na polu bitwy i patrzy w niebo, mówi sobie, że nie chce umierać. W ten sam sposób Iván Ílich, również z Tolstonian Śmierć Iwana Iljicza, leżąc na łożu śmierci, porusza w strasznym monologu wewnętrznym o sensie swojego istnienia. A Obłomow, bohater powieści Iwana Gonczarowa o tym samym tytule, spędza dni leżąc w kanapie w twoim domu, bez żadnego istotnego celu, dopóki nie zaczniesz podnosić znaczenia istnienie... Nie sposób, powtarzamy, zrozumieć literaturę rosyjską, nie mając na uwadze tej właśnie słowiańskiej potrzeby poszukiwania tajemnic życia i śmierci.. Z tego powodu prace rosyjskie, zwłaszcza XIX-wieczne, są pomnikami duszy i ludzkiego cierpienia, w których wszyscy możemy poczuć odzwierciedlenie. 3. satyra Poszukiwanie prawdy nie jest przeszkodą dla Rosjan w rozmieszczeniu w swojej literaturze całej swojej humorystycznej artylerii. W rzeczywistości, jak już widzieliśmy w pierwszej części, często używają oni satyry i sarkazmu jako narzędzia społecznego potępienia. W jednym z największych dzieł, jakie dała literatura rosyjska (w tym przypadku z czasów sowieckich), Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa, autor obficie posługuje się kpiną i humorem, by skonstruować miażdżącą krytykę stalinowskiego ZSRR. To oczywiście przyniosło mu ostracyzm i zapomnienie. Jego powieść została wydana dopiero w dekadzie lat 60., z pełnym otwarciem politycznym (i obficie cenzurowana); to znaczy ponad 20 lat po jego śmierci. W argumentacji Mistrz i Małgorzata ma odcienie fantastycznej historii. Diabeł, udając profesora Volanda, przybywa do Moskwy i postanawia przekręcić wszystko i odkryć najbardziej surowe sekrety Partii Komunistycznej i jej ludzi. W jego mesjańskiej pracy lubimy nawet Diabła, bo na dodatek jest miły i atrakcyjny. Styl Bułhakowa, świeży i nowoczesny, wywołał prawdziwą sensację wśród Rosjan tamtych lat lat sześćdziesiątych, przyzwyczajony do krojów i monotonnej literatury sowieckiej lat dyktatury Stalina. 4. Epicki Wszystkie rosyjskie opowiadania, jakkolwiek krótkie, są nasycone epickim uczuciem, które sprawia, że są ogromne, kosmiczne, ponadczasowe. A to dlatego, że, jak już widzieliśmy, ich widoki wykraczają poza kontekst społeczny i geograficzny i stają się uniwersalne. Nie musisz czytać Wojna i pokój stanąć twarzą w twarz z epopeją literatury rosyjskiej. Nie jest to kontekst wojny ani rewolucji (jak w przypadku Dr Żywago Borisa Pasternaka), co porównuje literaturę rosyjską z Iliadą Homera. To nieusuwalny znak ludzkiego światopoglądu, uniwersalnego cierpienia. Literatura rosyjska nie mówi o Rosjanach, mimo że ogranicza się do Moskwy, Sankt Petersburga, Uralu czy syberyjskich stepów. literatura rosyjska mówi o całej ludzkości. Może jesteś zainteresowany„5 różnic między mitem a legendą” 5. Pesymizm To cień, który zawsze wisi nad tekstami rosyjskimi. Nie może nie dojrzeć siebie w nieszczęsnych portretowanych przez Dostojewskiego, Gorkiego czy Grossmana. W niekończących się wewnętrznych monologach bohaterów zawsze pojawia się aura żalu, melancholii, która porusza nami i wstrząsa nami w środku. Jednak rosyjski pesymizm nie jest pesymizmem Emila Zoli. Pisarz przyrodnik portretuje nieszczęścia swojej rodzinnej Francji, ale jego wizja jest surowa, naga. Zamiast tego rosyjski pisarz (Tołstoj, Dostojewski) przekracza tę nędzną rzeczywistość i wynosi ją do poezji. Rosjanie widzą życie takim, jakie jest (są ekspertami w cierpieniu z powodu własnej historii), ale zawsze jest w nich tęsknota za pięknem, światła, transcendencji. I to pragnienie transcendencji prowadzi nas do szóstej i ostatniej cechy. 6. Duchowość Zostawiłem ten punkt na koniec właśnie dlatego, że uważam, że jest on najważniejszy, jeśli chodzi o zagłębianie się w rosyjskie litery. Cała rosyjska literatura jest przesiąknięta duchowością. Absolutnie wszystko. Właśnie ze względu na poszukiwanie prawd ludzkich i boskich (a więc uniwersalnych), historie i ich bohaterowie budują pomost ku transcendentnemu. Jednym z najwspanialszych tego przykładów jest postać Raskolnikowa, bohatera kolosalnego Zbrodnia i kara. Raskolnikow to młody student mieszkający w slumsach w Sankt Petersburgu, który morduje starego lichwiarza, który jest jego sąsiadem. Przestępstwem w zasadzie jest kradzież biżuterii i pieniędzy. Stopniowo jednak zgniłe pozostałości, które kryją się w duszy Raskolnikowa, wychodzą na powierzchnię i pokazują, że akt jest raczej wynikiem zaburzenia „duszy”o głębokim rozczarowaniu życiem i jego sensem. Powieść to prawdziwa pieśń przebaczenia i odkupienia. Najpierw jesteśmy świadkami upadku głównego bohatera, a stopniowo jego powolnego wznoszenia się (i wiele wzlotów i upadków) ku jego przebłaganiu ręką Sonyi, młodej prostytutki, która gra rolę anioła wyzwalające. Coś podobnego znajdujemy w jednym z ostatnich dzieł Lwa Tołstoja, Zmartwychwstanie, gdzie sam tytuł jest dość wymowny i wyrazisty. W tej powieści Nekhliudov, arystokrata, który w młodości uwodzi i porzuca dziewczynę swojej hacjenda, wkracza na własną drogę do przebaczenia, broniąc się po latach przed zbrodnią, która nie zadanie... Wejście w świat literatury rosyjskiej to jednocześnie trudne i fascynujące przedsięwzięcie. Ścieżka, która czasem jest nieco kamienista (jak ścieżka Raskolnikowa lub Nekhliúdova), ale która przy odpowiednich wskazówkach lekturowych może stać się wspaniałą pielgrzymką w głąb naszej duszy. Odniesienia bibliograficzne: Tołstoj, L. (2010). Wojna i pokój. Barcelona: Australia. Gogola, N. (2013). Martwe dusze. Barcelona: Australia. Bułhakow, M. (2018). Nauczyciel i Margarita. Barcelona: Debolsillo. Nabokov, V. (2016) Kurs literatury rosyjskiej. Barcelona: Od redakcji B. Pikouch, N. (2011). Pięć esejów o współczesnej literaturze rosyjskiej. Meksyk Stulecie człowieka.
Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Józefa Lompy w Lublińcu Katalog księgozbioru. Katalog księgozbioru Bibliografia
Królowie czytelniczych rynków 4 sierpnia 2020 Carycą kryminału w Rosji została Polka Joanna Chmielewska – pod tym pseudonimem tworzyła Irena Barbara Kuhn, z domu Becker (1932–2013). Ukończyła architekturę i dosyć długo pracowała w zawodzie, ale ostatecznie wybrała pisarstwo. Debiutowała literacko w wieku 26 lat, by od 40. roku życia zająć się wyłącznie literaturą. Chociaż najbardziej znana jest z kryminałów, pisała też komedie obyczajowe, książki dla dzieci i młodzieży, poradniki. W kraju sprzedało się ok. 6 mln jej książek – jest to jednak niewiele w porównaniu z sukcesami na Wschodzie. Oryginalny tytuł tekstu: "Królowie czytelniczych rynków"
c57fO. rosyjscy pisarze o rosjanach
